2024-cü il üçün yaşayış minimumu və ehtiyac meyarı TƏSDİQ EDİLDİ

Gələn il yaşayış minimumu və ehtiyac meyarının həddi 270 manat olacaq.

Bu Prezident İlham Əliyevin imzaladığı “Azərbaycan Respublikasında 2024-cü il üçün yaşayış minimumu haqqında” və “Azərbaycan Respublikasında 2024-cü il üçün ehtiyac meyarının həddi haqqında” qanunlarda əksini tapıb.

Başqa sözlə, yaşayış minimumu və ehtiyac meyarı 2023-cü illə müqayisədə 9.7 faiz artırılaraq 246 manatdan 270 manata qaldırılıb.

2024-cü ildə əmək qabiliyyətli əhali üçün yaşayış minimumu 287 manat olacaq. Yaşayış minimumu pensiyaçılar üçün 222 manat, uşaqlar üçün 235 manat məbləğində olacaq.

Azərbaycanda yaşayış minimumu necə hesablanır?

“Azərbaycan Respublikasında 2024-cü il üçün yaşayış minimumu” haqqında Qanununa əsasən, gələn il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə 270 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 287 manat, pensiyaçılar üçün 222 manat, uşaqlar üçün 235 manat məbləğində müəyyən edilib. 2024-cü ilin yanvarın 1-dən etibarən Azərbaycanda alimentin minimum miqdarı 235 manat olacaq.

Məlumat üçün bildirək ki, 2023-cü il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə 246 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 261 manat, pensiyaçılar üçün 199 manat, uşaqlar üçün 220 manat məbləğində təyin edilmişdi.

İqtisadçı-ekspert Xalid Kərimli qərarı Bizim.Media-ya şərh edib:

“Sözügedən rəqəmlər hansısa məmurun və ya kabinetin beyin məhsulu deyil. Bunun üçün qanunvericilik aktları və minimum istehlak səbətinin tərkibi var. Qiymətlər bunun əsasında qoyulur. Məsələn, deyilir ki, bir adam Azərbaycanda filan qədər ət yeməlidir. Ətin indiki və orta qiyməti nəzərə alınaraq hesablama aparılır.

Təbii ki, minimum istehlak səbətinin tərkibində yer alan ət normativinin bizim və dünyanın inkişaf səviyyəsinə uyğun olub-olmadığı müzakirə mövzusudur. Ancaq onun da metodikası var, müəyyən əsaslandırmalardan sonra ortaya çıxır. Mən nümunəni ərzaqla bağlı dedim, orada qeyri-ərzaq və xidmətlər də var. Amma bunların hamısı minimum hesablamalarla təyin edilir.

Burada narahat edən məsələ odur ki, Azərbaycanda sürətli inflyasiya gedir. 2021, 2022 və 2023-cü illərdə də bunun şahidi olduq. 2024-də bir qədər aşağı düşəcək, amma yenə də 6 faizə qədər orta illik inflyasiya olacaq. Bu, təbii ki, cəmiyyəti narahat edən məsələdir və çətinlik yaradır”.

İllər üzrə minimum əmək haqqı, yaşayış minimumu və ehtiyac meyarı

Azərbaycan Respublikası qanunvericiliyində minimum əmək haqqı, yaşayış minimumu və ehtiyac meyarı məbləğləri hər il üçün mühüm əhəmiyyət kəsb edir və özü-özlüyündə bir çox münasibətlərin tənzimlənməsində tətbiq edilir. Bu səbəbdən də bu məbləğlərin tətbiq edilmə müddətləri və artım ardıcıllığına diqqət yetirməyi vacib hesab edirik.

Minimum əmək haqqının 2004-cü ildən indiyə kimi olan artım tempini təqdim edirik.

– 2004-cü il iyulun 1-dən 100000 manat (yeni məzənnə ilə 20 AZN)

2010-cu il sentyabrın 1-dən 85 manat

-2011-ci il dekabrın 1-dən 10 faiz artırılaraq 93,5 manat

– 2013-cü il sentyabrın 1-dən 105 manat

– 2017-ci il yanvarın 1-dən 116 manat

-2018-ci il yanvarın 1-dən 130 manat

-2019-cu il martın 1-dən 180 manat

-2019-cu il sentyabrın 1-dən 250 manat

Ehtiyac meyarının 2007-ci ildən indiyə kimi olan artım tempini təqdim edirik. (ehtiyac meyarı ünvanlı dövlət sosial yardımı üçün nəzərdə tutulur.)

-2007-ci il üçün ehtiyac meyarının həddi 2007-ci il yanvarın 1-dən – 35 manat, 2007-ci il iyulun 1-dən – 40 manat

-2008-ci il üçün ehtiyac meyarının həddi 2008-ci il yanvar ayının 1-dən 45 manat, 2008-ci il iyul ayının 1-dən 55 manat

-2009-cu il üçün ehtiyac meyarının həddi 60 manat

-2010-cu il üçün ehtiyac meyarının həddi 65 manat

-2011-ci il üçün ehtiyac meyarının həddi 75 manat

-2012-ci il üçün ehtiyac meyarının həddi 84 manat

– 2013-cü il üçün ehtiyac meyarının həddi 93 manat -2014-cü il üçün ehtiyac meyarının həddi 100 manat

-2015-ci il üçün ehtiyac meyarının həddi 105 manat -2016-cı il üçün ehtiyac meyarının həddi 105 manat

-2017-ci il üçün ehtiyac meyarının həddi 116 manat

-2018-ci il üçün ehtiyac meyarının həddi 130 manat

-2019-cu il üçün ehtiyac meyarının həddi 143 manat

-2020-ci il üçün ehtiyac meyarının həddi 170 manat

-2021-ci il üçün ehtiyac meyarının həddi 170 manat

Yaşayış minimumunun 2007-ci ildən indiyə kimi olan artım tempini təqdim edirik.

(Yaşayış minimumu aztəminatlı ailələrin rifahının yüksəldilməsi konsepsiyasının və Dövlət Proqramlarının hazırlanmasında və digər hallarda tətbiq edilir.)

-2007-ci il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə adambaşına orta hesabla – 64 manat, o cümlədən əmək qabiliyyətli əhali üçün – 70 manat, pensiyaçılar üçün – 49,7 manat, uşaqlar üçün – 52,4 manat məbləğində müəyyən edilsin.

2008-ci il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə adambaşına orta hesabla 70 manat, o cümlədən əmək qabiliyyətli əhali üçün 79 manat, pensiyaçılar üçün 55 manat, uşaqlar üçün 59 manat

2009-cu il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə 84 manat, o cümlədən əmək qabiliyyətli əhali üçün 92 manat, pensiyaçılar üçün 65 manat, uşaqlar üçün 69 manat

-2010-cu il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə 87 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 96 manat, pensiyaçılar üçün 68 manat, uşaqlar üçün 72 manat

– 2011-ci il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə 95 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 102 manat, pensiyaçılar üçün 72 manat, uşaqlar üçün 76 manat

-2012-ci il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə 108 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 116 manat, pensiyaçılar üçün 84 manat, uşaqlar üçün 87 manat

– 2013-cü il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə 116 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 125 manat, pensiyaçılar üçün 94 manat, uşaqlar üçün 93 manat

-2014-cü il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə 125 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 136 manat, pensiyaçılar üçün 103 manat, uşaqlar üçün 103 manat

– 2015-ci il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə 131 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 140 manat, pensiyaçılar üçün 108 manat, uşaqlar üçün 108 manat

– 2016-cı il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə 136 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 146 manat, pensiyaçılar üçün 115 manat, uşaqlar üçün 117 manat

– 2017-ci il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə 155 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 164,5 manat, pensiyaçılar üçün 130,2 manat, uşaqlar üçün 136,6 manat

-2018-ci il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə 173 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 183 manat, pensiyaçılar üçün 144 manat, uşaqlar üçün 154 manat

-2019-cu il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə 180 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 191 manat, pensiyaçılar üçün 149 manat, uşaqlar üçün 160 manat

– 2020-ci il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə 190 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 201 manat, pensiyaçılar üçün 157 manat, uşaqlar üçün 170 manat

-2021-ci il üçün yaşayış minimumu ölkə üzrə 196 manat, əmək qabiliyyətli əhali üçün 207 manat, pensiyaçılar üçün 162 manat, uşaqlar üçün 175 manat.

Müəllif: Praktiki Hüquqşünas / Şəhriyar Hǝbilov